Οι παθήσεις της μιτροειδούς θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως η “κατεξοχήν” νοσολογική οντότητα για την οποία ανεπτύχθη η ενδοσκοπική προσπέλαση. H μιτροειδής βαλβίδα αποτελείται από δύο γλωχίνες, την πρόσθια και την οπίσθια, οι οποίες μέσω λεπτών ινών, των τενοντίων χορδών προσφύονται στους θηλοειδείς μύες.
Η κύρια νοσολογική οντότητα της μιτροειδούς βαλβίδος που στις ημέρες μας παραπέμπεται για χειρουργική αντιμετώπιση είναι η ανεπάρκεια αυτής, πάθηση κατά την οποία δεν επιτυγχάνεται στεγανή σύγκλειση των δυο γλωχίνων με αποτέλεσμα αίμα να παλινδρομεί προς τον αριστερό κόλπο. Ο ασθενής συνήθως αναφέρει προοδευτικά επιδεινούμενη δύσπνοια, αίσθημα παλμών και οιδήματα κάτω άκρων.
Ως κυριότερες αιτίες για την ανεπάρκεια της μιτροειδούς θεωρούνται:
- η πρόπτωση της μιτροειδούς
- νόσοι κολλαγόνου (όπως η νόσος Barlow) που προκαλούν «ελαττωματική» κατασκευή των γλωχίνων και των τενόντιων χορδών
- η ενδοκαρδίτιδα
- ο ρευματικός πυρετός
- το έμφραγμα του μυοκαρδίου
- μυοκαρδιοπάθεια
- ο τραυματισμός
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία στο Κέντρο μας οι περιπτώσεις ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδος, ανεξαρτήτως βαρύτητας, αντιμετωπίζονται ενδοσκοπικά με την επιδιόρθωση της πάσχουσας βαλβίδος. Τούτο επιτυγχάνεται με την περιορισμένη εκτομή των πασχόντων τμημάτων των γλωχίνων , την εμφύτευση νέων τενοντίων χορδών και την υποστήριξη του χειρουργικού αποτελέσματος με ένα συνθετικό δακτύλιο. Η επιδιόρθωση της βαλβίδος προσφέρει ένα άριστο χειρουργικό αποτέλεσμα μακράς διάρκειας, ενώ παράλληλα αποφεύγεται η δια βίου λήψη αντιπηκτικής αγωγής (Sintrom).
Η δεύτερη νοσολογική οντότητα που ολοένα και λιγότερα συχνά προσβάλει την μιτροειδή βαλβίδα στις ημέρες μας είναι η στένωση. Στην περίπτωση αυτή, οι πτυχές της βαλβίδος έχουν παχύνει ή σκληρύνει και δεν ανοίγουν καλά, με αποτέλεσμα η ποσότητα του αίματος που εξωθείται από τον αριστερό κόλπο στην αριστερή κοιλία να είναι μειωμένη και ο ασθενής να εμφανίζει δύσπνοια, εύκολη κόπωση, αίσθημα παλμών, ζαλάδα ή λιποθυμία και οιδήματα κάτω άκρων.
Οι κυριότεροι αιτιολογικοί παράγοντες για την σοβαρού βαθμού στένωση της μιτροειδούς βαλβίδος είναι:
- ο ρευματικός πυρετός
- η εκφύλιση-ασβεστοποίηση της βαλβίδος με την πάροδο των ετών
- συγγενείς καρδιοπάθειες
- αυτοάνοσα νοσήματα
Η χειρουργική αντιμετώπιση της στένωσης της μιτροειδούς βαλβίδος περιλαμβάνει στην πλειονότητα των περιπτώσεων την αντικατάσταση της, η οποία επιτυγχάνεται ενδοσκοπικά. Η πάσχουσα βαλβίδα αφαιρείται εν μέρει (διατηρείται η οπίσθια γλωχίνα καθώς αυτό συμβάλει στην αναδιαμόρφωση της αριστεράς κοιλίας) και στη θέση της εμφυτεύεται μια προσθετική βαλβίδα. Υπάρχουν δυο τύποι προσθετικών βαλβίδων: οι βιολογικές που είναι φτιαγμένες από βόειο περικάρδιο και έχουν το πλεονέκτημα ότι δεν απαιτούν αντιπηκτική αγωγή αλλά έχουν συγκεκριμένο προσδόκιμο ζωής (8-10 έτη) και σίγουρα μικρότερο από τις αντίστοιχες βιολογικές βαλβίδες στη θέση της αορτικής και οι μεταλλικές βαλβίδες που είναι κατασκευασμένες από τιτάνιο και έχουν το πλεονέκτημα ότι διαρκούν για πάντα αλλά απαιτούν δια βίου αντιπηκτική αγωγή (Sintrom).